İG-K9 bomba

TEDD – Tactical explosive detection dog olarak ayrı bir eğitim branşı şeklinde başlayan çalışmalar operasyonel birimlerin detektör K9’ları kullanabilmesi üzerine planlanmıştır. Bu çalışmalar A. B. D. Askerlerinin Irak ve Afganistan’daki kayıplarının ardından artmıştır.

Bu branşta çalışan köpeklerin en önemli kullanım amaçlarını aşağıdaki şekilde belirtebiliriz. Tabii ki kullanan birimlerin farklılığı, kullanım yerleri ve risk hem sıralamayı değiştirir hemde ilave amaçların eklenmesini de sağlayabilir.

1-) Yaya olarak intikal halindeki operasyonel birimlerin güzergahları üzerinde bulunan patlayıcı tuzaklamalarının tespiti,

2-) Meskun mahalde operasyonel birimlerin bilgi alamadıkları, araç bina ve benzeri mecralarda, giriş çıkışlarda, risk yaşadıkları diğer alanlarda ön arama yapılması,

3-) Gayrımmeskun mahalde, mağara ve benzeri yerlere giriş yapılmadan önce önlem alınması,
4-) Saklanmış mühimmat ve patlayıcı madde bulunması,
5-) Çifte eğitimli olarak yetiştirilmiş İG köpeklerinin aynı zamanda zanlıların etkisiz hale getirilmesinde kullanılması,
6-) Hem patlayıcı aramada hem de düşman unsurlarının yerlerinin tespitinde kullanılabilmesi,

İntikal güvenlik köpekleri, ülkemizin terörle mücadele süreci kapsamında en çok jandarma ve polis birimlerinin hizmetinde olmalıdır. Ancak günlük intikal mesafesi ve intikalda kalınan toplam süre bu köpeklerin kullanımı açısından önemlidir.

Bu kullanım alanlarının yanı sıra özellikle timin konaklama veya üs bölgelerinde aldığı tedbirlerde eğitimli İG köpekleri bir uyarı enstrümanı olarak da görev alabilirler. Bu sızmaların engellenmesini de sağlayabileceği gibi, çifte eğitimli İG’ler sızma hazırlığında olan düşman unsurları etkisiz hale getirebilir.

İntikal güvenlik köpekleri bir kaç aşamada eğitilirler:

A – Koku tanıtımı
B – Arazi arama tarama eğitimleri
C – Güzergah arama tarama eğitimleri
D – İleri gönderme ve arama
E – Uzaktan yönlendirme
F – Serbest arama
G – Kendiliğinden arama

Tüm aşamalar öncelikle kısa kayış ardından uzun kayış akabinde de kayıtsız bir şekilde yapılır.

İG K9-Koruma

Bu branştaki köpekler asıl itibarı ile timin önünden giderek, olası pusu veya sızmalara karşı eğitilirler. Bu köpekler aynı zamanda intikal halindeki birliğin karşılaştığı riskli geçiş bölgelerinde yönlendirme ile düşman unsur arayarak intikal güzergahının adeta temizliğini sağlarlar. Düşman unsur ile karşılaşan K9’lar direk ısıracak şekilde eğitilirler.

 Daha önce belirttiğimiz gibi bu köpekler üs bölgesi veya kamp bölgesi gibi alanlarda da başarı ile kullanılabilir.

The post İntikal Güvenlik Köpekleri- TEDD first appeared on Göktan Eker.

Aslına bakarsanız uyuşturucu madde detektörü ve patlayıcı madde detektörü köpeklerin eğitim ve arama mantıkları neredeyse aynı olmasına rağmen idarecilerinin psikolojisi ve arama stratejisi oldukça farklıdır.

Narkotik köpeği idarecileri her aramada bir madde bulma umudu ve heyecanı ile arama yaparlar. Aynı psikolojinin bomba köpeği idarecileri için geçerli olduğunu söyleyemeyiz. Zira bomba köpeği idarecileri bomba bulmama ümidi ile arama yaparlar.

K9 Narkotik

Uyuşturucu maddeler genellikle  saklanmaya diğer bir tabir ile zulalanmaya çalışırlar. Ancak Çok katlı poşetler , bantlamalar hatta vakkumlanmış paketler bile köpeğin bu kokuyu almasını engelleyemez. Yani iyi bir köpek ve idareciden oluşan Narkotik K9 ekibinin maddeyi kaçırması çok zordur. Ne kadar saklanırsa saklansın, ne kadar paketlenirse paketlensin uyuşturucu maddenin kokusu çıkar. Kokusu çıkamayacak şekilde yapılabilecek paketlemeler de zaten fiziki olarak dikkat çekeceğinden pek mümkün değildir.

Ancak Uyuşturucu madde satıcı , torbacı ve kaçakçının elinde farklı psikoloji ile taşınır.

Kaçakçı büyük miktarları mümkün olduğunca gizli ve çok iyi paketlenmiş ve zulalanmış şekilde göndermeye çalışır.
Torbacı çok daha küçültülmüş miktarları bulundurur. Bazen bizzat kendi de taşımayan da satış yapar ama uyuşturucu maddenin türüne, satış bölgesine, satış yapılacak kişiye ve riske göre hareket eder.

Torbacının yanı sıra satıcı olarak tabir edilen şahıslar çok küçük miktarlarlara sahiptir. Hatta bazen elindeki uyuşturucuya katkı maddeleri ekleyerek karını artırma peşindedir. Acemi içicileri bazen de uyuşturucu madde olmayan ürünleri satarak kandırabilirler. İçiciler ise çok küçük içimlik denilen miktarlara sahiptir.

Uyuşturucu kaçakçılığının bu farklı aşamalarında K9’ların da farklı mantıkla kullanılması gerekmektedir. Zira arama mecrasına gelindiğinde; idarecinin kendini bu mecradaki kişi yerine koyarak veya daha önceden bir arama planı yaparak, çalışmaya başlaması sonderece önemlidir.

Torbacı, satıcı veya içici ile ilgili aramalarda detay aramalar mümkün iken; kaçakçı aramalarında tarama ve zula mantığı ile arama ön plana çıkmalıdır. Özellikle kaçakçıların kullanmaya çalıştıkları koku çelişkilerininde göz ardı edilmemesi gereklidir.

K9 narkotik köpeklerinin stratejik noktalarda üst araması bile yaptığı görülmektedir. Pasif alarm öğretilmiş köpekler kokuyu aldıklarında üzerinde uyuşturucu madde olan kişilerin karşısına geçip oturmaktadırlar.

K9 bomba

Bombaların içeriğinde  birden fazla farklı patlayıcı maddeler bulunabilmektedir. Aynı zamanda bu patlayıcı maddelerin infilak etmesini sağlayacak eteşleyiciler mevcuttur.

K9’lar eğitimlerinde bu patlayıcı maddeleri tek tek veya birlikte aramayı öğrenirler.

Bomba köpekleri ile çalışırken henüz patlama düzeneği yerleştirilmemiş patlayıcı madde aranması ile düzenek haline gelmiş bombayı aramak; farklı strateji, hazırlık ve psikoloji gerektirmektedir.

Patlayıcı madde aramak farklıdır, bomba aramak farklıdır!

Patlayıcı maddelerin sevki sırasında bazen aynı ıyuşturucu kaçakçıları gibi zula yöntemi kullanılırken, bazen de dikkat dağıtma yöntemi kullanılır. Yani içerisinde 5 çocuk olan bir aracın içerisinde 50 TNT kalıbının taşınmaya çalışılması, bu birimde çalışanlar için anormal bir durum değildir.

Bununla birlikte canlı bombaların da K9’larla tespiti mümkündür. Özel bir eğitim çalışması yapılmalıdır. Özellikle yüksek şüphe ihtiva eden durumlarda K9 bomba köpeklerinin şüpheli araç ya da pakete yaklaşılmadan 20-30 mt uzaktan gönderilmesiyle mümkündür.

Bomba köpeklerinin en büyük handikabı belkide günkük hayatta kullanılan bir çok eşya ya da ürünün içerisinde bomba yapımında kullanılan maddelerin olabilmesidir.

Bu sebeple ülkemizde bomba köpeği emeğitmenlerinin ve idarecilerinin bomba imha uzmanı olarak da eğitim aldıklarını görüyoruz.

Ülkemizdeki Detektör Köpek Eğitmenleri operasyonel tecrübe açısından dünyada bir çok ülkeden çok daha iyi durumdadır. Ancak ülkemizin K9 polis ve askeri hizmet köpekleri açısından en büyük handikabı polis ve askeri orta ve üst düzey yöneticilerinin K9 kullanım bilgileri ve K9 ekibi yönetim becerileri  konusunda yeteri kadar bilgi ve tecrübe sahibi olmamalarıdır. Hatta bazen K9 ekiplerini yanlış kullandıklarını da görüyoruz.

Polis müdürlerinin K9 ekiplerine daha fazla güvenmesi, doğru kullanımı konusunda bilgi ve tecrübe sahibi olmaları , K9 ekiplerinin sayısının , mevcutun çok daha üzerine çıkarılması ülke güvenliği açısından son derece önemlidir.

The post Dedektör Köpek İdarecileri first appeared on Göktan Eker.

1-) GENETİK FAKTÖR

Köpek eğitiminde eğitmenin köpeğe katkısı ile köpeğin genetik olarak bu eğitime yatkınlığı sürekli tartışılagelen ayrılmaz bir ikilidir. Bir çok uzman uygun genetik yapıdaki köpeğin çok kolay eğitildiğini, eğitmenin katkısının düşük seviyelerde olduğunu belirtmektedir.

Tüm bu tartışmalar şu gerçeği bize bir kez daha göstermektedir. Köpeklerin yetiştirilirken, atalarının, ebeveynlerinin detektör köpek kan hattından gelmelerinin önemi bir daha anlaşılmıştır. Bu durum ülkedeki köpek yetiştiriciliği geleneğinin de önemini bir kez daha vurgulamaktadır. yani suç ve suçlu ile mücadelede kullanılacak köpekler , veteriner hekimden köpek nutişinistine kadar bir çok mesleğin işbirliği ve ortak çalışması sonucu elde edilebilirler.

2-) SOSYAL GELİŞİM 

Doğru anne ve babadan alınmış yavruların sağlık ve beslenme uygulamalarının gerektiği şekilde yapılması oldukça önemli olmakla beraber, köpeğimizin işitsel ,görsel ,temas , diğer konularında yeteri kadar sosyalleşmesi gerekmektedir. Bununla birlikte köpeğimizin kendi türü, başka türler, insanlar ve ileride görev yapacağı mecraların simule edildiği ortamlarda da sosyalleşmesi gerekmektedir.

Son dönemde köpek davranış uzmanları, köpeğin hızlı ve sıkıntısız sosyalleşebilmesi için farklı yöntemler geliştirmişlerdir. Zira yukarıda anlatılan sosyalleşme sistemi birebir köpekle ilgilenilen yetiştirme süreçleri için uygundur. Çoklu yetiştirme sistemlerinde özellikle askeri ve polisiye yavru köpek programlarında bu yeni yüksek problem çözmeye yönelik sosyalleşme programları kullanılmaya başlanmış, köpeklerde daha önce karşılaşmamış dahi olsa, karşılaştığı sorunla çok hızlı bir şekilde başa çıkabilecek sağlam bir karakter inşa edilmesi amaçlanmıştır.

3-) İÇ GÜDÜ İNŞAASI 

Köpeklerin farklı yaşlarda avlanma av ve mücadele iç güdülerinin dikkatli bir şekilde inşa edilmesi gerekmektedir. Bu üç içgüdü tabi ki bir köpeğin yetiştirilmesinde yeterli değildir. Bu içgüdülerin inşaası sırasında avlanma güdüsü önemli bir yer tutmaktadır.Hormonal yapının dikkatlice izlenmesi ve diğer iç güdülerin de dengeli bir şekilde geliştirilmesi de önemlidir. Erkeklik hormonunun kavgacı etkisi olumsuzluk yaratırken , keşfetmeci etkisi detektör köpekler için gerekli bir davranışın oluşmasına sebep olur. bununla birlikte dişi köpeklerin lidere son derece bağlı , yavruları için son ana kadar avlanma davranışları da son derece önemlidir.

4-) AVLANMA VE BURUN KULLANMA 

Köpeklerimiz özellikle ergen çağlarda avlanma güdülerinin bir miktar daha çalıştırılması ile burunlarını, doğal olarak da burunlarına kokuyu getiren rüzgarı doğru bir şekilde kullanmayı öğrenmelidirler. Bu nedenle oyuncakları ile onları gözle göremeyeceği ortamlarda arama egzersizleri yapılır. Bu egzersizler için biz yüksek otlarla kaplı bir arazide otların rengine yakın renkte oyuncaklarla özellikle tenis topu ile çalışmalar yapmaktayız. Köpeğimiz oyuncağı kaplamış, kendi salya kokusunu rüzgarı da kullanarak bulmakta ve eğitmeni tarafından bolca ödüllendirilmektedir.

5-) KOKU TANITIMI 

Köpeğin arazide ve farklı ortamlarda burnunu kullanmayı öğrenmesi ile birlikte başlayan süreç köpeğin karakter olarak olgunlaşması ile kendini artık koku tanıtımı sürecine bırakacaktır. Burada köpeğin yaşı önemli olmakla beraber, her köpeğin olgunlaşma yaşı farklılık göstermektedir. Aynı anne babadan olan kardeşlerden biri 10 aylıkken yetişkin davranışları gösterirken, diğer kardeşi 1,5 yaşa kadar olgun köpek davranışını göstermeyebilir.

Koku tanıtımı, köpeğin daha önce avına  kolayca ulaşırken , artık uğraşması , baskı ile başa çıkması, karışık ve karmaşık egzersizlerin yarattığı stres ile savaşması avlanmaktan vazgeçmemesi  anlamına gelmektedir. Artık sadece topunu değil , topu ile birlikte saklanan Patlayıcı Maddenin kokusunu da aramaya başlamıştır. Kendi salyasının kokusu ve patlayıcı maddenin kokusunu özdeşleştirmeye başlar. Bir süre sonra ortamdan salyasının olduğu oyun topu çıkarılır ve köpeğimiz sadece patlayıcı maddeye istenen tepkiyi yani pasif sinyal i verdiğinde topuna sahip olmaktadır. Bu geçiş süreci bir çok köpek için karmaşık olmakla beraber basitleştirilmiş koku tanıtım süreçleri köpeklerin hızlı öğrenmesi  için son derece önemlidir

6- ) KOKU EGZERSİZLERİ 

Koku tanıtımı bitirilmiş köpeğimiz artık koku tanıtım odasının dışında da egzersizlerle geliştirilmelidir. Bu egzersizler köpeklerin ileride yapacakları görevlerde çalışacağı ortamlar şeklinde simule edilmiştir. Bununla birlikte köpeğin sürekli olarak kokuyu rüzgarın etkisi ile takip etmesi ile eş zamanlı olarak sistemli arama egzersizleri de ona öğretilmeye çalışılan iki önemli noktadır.

Köpeğimiz farklı yükseklik derinlik ve ortamlarda patlayıcı maddeyi başarı ile bulmalıdır.

Koku egzersizleri farklı alanlar farklı yükseklikler ve sistemli arama yapma becerisi ile devam eder, ancak unutulmamalıdır ki asıl amaç kokuya bir an önce ulaşmaktır.

7-) KOKU ÇELİŞKİSİ
Köpeğimiz saklanan patlayıcı maddeleri bulmada uzmanlaşmıştır ancak bu görev için yeterli değildir. zira köpeğimiz koku çelişkisi egzersizlerine de tabi tutulmalıdır. Bu bizim konserve kutusu eğitimi adını verdiğimiz bir sistemde hızlıca yapılabilmektedir.

Koku çelişkisi egzersizleri iki aşamalarıdır. ilkinde bulması istenen kokular ile kafasını karıştıracak kokular ayrı ayrı saklanır ve köpeğimizin sadece bulması istenen maddeye tepki vermesi sağlanır.

İkinci aşamada ise bulmasını istediğimiz maddeler ile kafasını karıştıran maddeler birlikte saklanır, köpeğimizin istenmeyen kokuları ignore etmesi için bu egzersizler bir program dahilinde uygulanmaya devam eder.

8 ) BOMBA KÖPEĞİ VE İTAAT EĞİTİMİ
Teknik olarak bir bomba köpeğinin iki tür itaat eğitimi olmalıdır:

İlki aradığı patlayıcı maddeye olan itaati, diğeri de idarecisine olan itaati.

Köpeğimizin bu her iki konuda da itaatinin yeterli düzeyde olması gerekmektedir. Ancak unutulmamalıdır ki çok fazla idareci itaati çalışılan köpeklerde madde itaati ve avlanma güdüsü gerilemektedir. Bu çok iyi dengelenmesi gereken bir durumdur. Çok fazla madde itaati de idarecinin kontrolü zor bir köpek ortaya çıkarabilir.

Tüm bu egzersizlerin sonunda köpeğimiz uzman bir bomba köpeği olmuştur. Artık idarecisi ile alacağı eğitimi ve bu eğitimin sonunda idarecisi ile birlikte gireceği görev yeterlilik testine hazırlanacaktır. Bu yetmeyecek, 6 ay ile bir yıl arasında yeterlilik sınavına tabi tutulur. Yeterli puanı alamaması durumunda da tekamül eğitimlerine tabi tutulurlar. Bir bomba köpeği görevden düşene kadar sürekli eğitim ve sınavlara tabi tutulmalıdır.

The post Bomba köpeği nasıl eğitilir? first appeared on Göktan Eker.