Bu fedaratif çatı altında bir çok ırk derneği ülkemizde olduğu gibi faaliyet göstermektedir. Irk dernekleri ise yıl içerisinde üyelerine yönelik farklı etkinlikler düzenlemekte,  yetiştiricileri ve köpek sahiplerini bir araya getirmeye bilgilendirmeye ve bilinçlendirmeye  çalışmaktadırlar.

Düzenlenen etkinliklerin başında da ırk standartları yarışmaları gelmektedir. Bu yarışmalarda köpekler ilgili uluslararası fedararif çatı  ( FCI) tarafından belirlenmiş kriterlere göre ırk hakemleri tarafından değerlendirillirler ve bu değerlendirme sonucu sıralamalar gerçekleştirilir. Bu sıralama esnasında aynı zamanda köpeğin olumlu/olumsuz özellikleri de raporlaştırılır ve hakem notu olarak tescil edilir.

Köpek Irk Standardı

Köpeklerde ırk standardı yarışması denildiğinde bir çok köpek sahibinin aklına köpeklerin GÜZELLİK YARIŞMASINA sokulduğu gibi yanlış bir bilgi gelmektedir. Aslen köpeklerin hepsi güzeldir.

Ancak Köpekte ırk standardı deyince basitçe anlaşılması gereken; gerek uygun  fiziki görünüme  ve anatomik yapıya gerekse köpeğin insanla beraber yaşamaya uygun karaktere sahip olmasıdır.  

Tabii ırk standardına ulaşmak için de köpeklerin doğru bir biçimde üremeleri gerekmektedir. Üretilecek köpeklerin özellikleri de ırk standartlarına ilave olarak belirlenir.

Damızlık Köpek

Damızlık kelimesi bir çok hayvan için kullanılır. Asıl itibarı ile çiftleştirilerek yavru alınan köpekler için biz bu kelimeyi kullanmaktayız. Bununla birlikte ırk derneği çatısı altında yapılan damızlık seçimlerinde de köpeklerde aranılan özelliklerin damızlık köpekler tarafından nesillere geçirilebilmesi de önem kazanmaktadır.

Yani damızlık köpek ırk standartları açısından yeterli olmalıdır. Bununla birlikte bu özellikleri nesillere geçirebilmelidir.

Damızlık Yeterlilik sınavlarının son derece yetersiz olması, toplam köpek kalitesini etkilemekte, hele bu sınavlarda görsellik karakterin önüne geçince de manken gibi güzel ama hiç bir işe yaramayan PET Çoban Köpekleri ortalıkta gezmektedir.

Peki bu sistemde Köpek Eğitmeninin yeri nedir ?

Düzenlenen ırk standartları yarışmalarında köpek koşturmaktan öteye gitmeyen bir durumda mı olmalıdır? Yoksa bizzat ırkın standardının belirlenmesinde etkin mi olmalıdır?  Ya da belirlenen standartlardaki köpeklerin yarışmalara hazırlanmasında görev  almaları yeterli midir ?

Köpek eğitmenleri ile ilgili bir mesleki çatı ve eğitmen eğitimi konusunda bir alt yapı olmadığından köpek eğitmenleri ülkemizde genelde mevcut sistemin dışında kalmaktadırlar.Yani mevcut sistemin karar verme sisteminin dışında…. Örneğin Alman çoban köpekleri ırkını ele aldığımızda halen bu ırkın yetiştirilmesi ve eğitimi konularında köpek eğitmenlerinin etkisi bence yok denecek kadar azdır. Evet oldukça iddialı bir yaklaşım ben de farkındayım. Ancak ben bir yada bir kaç eğitmeni değil, köpek eğitmenlerinin genel veya ortak düşüncesinin yetiştirilme ve eğitim sistemlerine yansımasından bahsediyorum. Köpek eğitmenleri kriterleri belirlenmiş sınavlara köpekleri hazırlar. Ancak eğitmenlerin bu hazırlama sürecinde tek katkıları kendilerine özgü eğitim yöntemlerinden öteye gitmemektedir. Bu sınav sistemi ile ilgili pek de inisiyatifleri yoktur.

Aslında bu konuda köpek üreticisi , köpek yetiştiricisi ve köpek eğitmeni kavramları da birbirine girmiş durumdadır.

Zira köpeklerin yavruluklarından itibaren doğru bir şekilde yetiştirilmesi gereklidir. Bu zorluklar sebebi ile ülkemizde bir çok YETİŞTİRİCİ , EĞİTMEN VE KÖPEK SAHİBİ hazır köpekler satın alarak, köpekli spor çalışmalarını bu tip hazır köpeklerlerle devam ettirmektedirler. İstisnalar yok değil ama genele bakıldığında ne yazık ki durum böyle…. Hazır yani eğitimli olarak alınan bir çok köpeğin geçtiği sınavlar konusuna hiç girmeyeceğim…

Köpek eğitmenleri yetiştiricilerde daha iç içe çalışarak onları bu konuda yönlendirmelidirler. Özellikle damızlık karakter testlerinin oluşturulmasında eğitmenlerin de söz sahibi olmaları gereklidir. Örneğin bir Alman çoban köpeğinin damızlık yeterlilik kriterleri sadece çok iyi bir anatomik görünüme sahip olması ve karakter testinde iyi ısırması çerçevesi ele alınmamalı, köpeğin öğrenme hızı, aldığı eğitimdeki  tekrar sayısından  ne kadar süre hatırlayabildiğini de not etmelidir.

Köpek eğitmenleri ırkların standartlarının belirlenmesinde özellikle karakter analizlerinin yapılmasında ve eğitime uygun karakter yapısının belirlenmesinde daha etkili olmalıdırlar.Çok idealist bir yaklaşım… Ve ırkların stadartlarının da belirli bir merkez ve bu merkez tarafından hazırlanan referans sınav yönetmelikleri ile belirlendiği de göz önünde bulundurulduğunda bunun olması imkansız gibi değil mi?

Bununla birlikte ticari kaygılardan dolayı her geçen gün köpeklerin yetenekleri eğitime yatkınlıkları göz ardı edilmekte, bu durum eğitmenlerin işini daha da zorlaştırmaktadır. Bir ırka uygun standartlardaki bir köpek o ırk için oluşturulan sınavları çoğu zaman geçememektedir. Bu durum özellikle alman çoban köpeklerinde ne yazık ki böyledir.

Ülkemizde henüz yeni yeni gelişen KÖPEK IRKLARI FEDERASYONU’NUN köpek eğitmenleri ile ilgili düzenli çalışmalar yapması , seminerler düzenlemesi, eğitmenleri yönlendirmesi, gerek üye kazanımında gerekse köpek toplam kalitesinin artmasında son derece faydalı olacaktır. Ancak bu durum karşılıklıdır. Aynı federatif yönetimin eğitmenlerin de beklentilerini karşılaması gereklidir, Eğitmenlerin sisteme katkısı karşılıklı etkileşim içerisinde olabilir.

Zira köpeklerin yarışmalara hazırlanması aşamasından tutun da,  satın alınan köpeğin doğru bir eğitimden geçirilmesi ile ırklar kaybolmayacak köpekler ve sahipleri etkinliklere daha fazla dahil olacaklardır.Köpeğinin ırk standardı yüksek de olsa  köpeğinden memnun olmayan bir sahip,  köpeğinin eğitimini yeterli bulmayan bir sahip doğal olarak etkinliklere katılmayacak, hatta belkide yukarıdaki sebeplerden dolayı köpeğinden vazgeçebilecektir.

Irk standartları yarışması köpekler için belirli bür süre devam ederken eğitim sınavları köpeğin yaşlılığına kadar devam eden bir süreçtir. Ancak bu durum ülkemizde sürekli göz ardı edilmektedir.

Sadece bu sebepten bile Köpek Eğitmenlerinin sisteme doğru bir şekilde adil kriterlerle adapte edilmesi bence bir zorunluluktur. Aksi takdirde sistem kendi kendini eritir, diğer bir tabirle kendi topuğuna sıkar…

İş köpekleri

Damızlık köpeklerden ve eğitmenlerden bahsederken iş köpekleri camiasını es geçemeyeceğim. Bildiğimiz gibi ağırlıklı olarak bomba, mayın,narkotik ,arama kurtarma branşlarında eğitmenlik yapmaktayım. Bu sebeple damızlık köpek karakter testleri yapılırken köpeğin özelliklerinin iş köpeği eğitimi açısından da test edilmesi ve spor köpeği damızlık belgesinin yanı sıra iş köpeği damızlık belgesi verilebilmesi için de ayrı  bir sınav yapılması taraftarıyım.

İş köpeği eğitmenlerinin de ayrı bir damızlık yeterlilik testi standardı belirlemeleri emniyet, jandarma, sivil savunma vb  başta olmak üzere iş köpekleri için de bir zemin hazırlanacaktır.

Bu durum mevcut köpeğin yavrularının veya nesillerinin  iş köpeği olarak da değer bulmasını sağlayacaktır. Aynı zamanda iş köpekleri yetiştirilmesi konusunda yerel ve ulusal kaynaklara ağırlık verilmesine de neden olacaktır. Zira artık dünyada iyi bir iş köpeği bulabilmek giderek zorlaşmaktadır. Özellikle ülkemiz iş köpeği konusunda neredeyse yüzde doksan dokuz yurtdışına bağımlıdır.

The post Köpek Eğitmenliği Açısından Köpek Irk Standartları first appeared on Göktan Eker.

Bir çok köpek sahibi veya köpek sever bizlerin bir okula gidip diploma ile mezun olup akabinde de köpek eğimeni olduğumuzu düşünüyor. Bununla birlikte köpek eğitim çiftliği ruhsatı almak için tarım bakanlığına başvurduğunuzda da “Yurtdışından Alınmış Eğitmen Sertifikası” istenmesi de ilginç bir tezat oluşturuyor.

Her ne kadar ülkemizde sokak köpeği problemi ile köpek eğitmenliği mesleğinin ilişkisini kuramayanlar olsa da , iyi eğitilmeyen köpeklerin bu soruna katkısı yadsınamaz seviyede.

Ne yazık ki Ülkemizde köpek eğitmeni olmak için herhangi bir resmi eğitim kurumu bulunmamaktadır!

Köpek eğitmenliğinin bir meslek olarak adlandırılması için önümüzdeki en önemli engellerden biri de , köpek eğitmeni olarak sektörde çalışanların bir araya gelip Bir Meslek Odası oluşturamamasını da görüyorum. Bırakın 50 -100 köpek eğitmeninin bir araya gelmesini 5 köpek eğitmeninin bile bir araya gelip mesleki etik kuralllar, eğitim strandartları ,fiyat polisitikası gibi konularda hem fikir olması bile çok zor görünüyor.

Bununla birlikte köpek eğitmenlerinin nerdeyse %80 inin mali kayıt dışı çalışmaları da  bu Köpek Eğitmenliği Meslek Odası açılamamasının en büyük nedeni.

 Peki çözüm nedir? hem mevcut köpek eğitmenlerinin hemde eğitmen olmak isteyen gençlerin belgelendirilmesi nasıl olmalıdır ?

Yıllardır bu sektörde uğraş veren faaliyet gösteren onalrca köpek eğitmeni yetiştiren biri olarak mevcut sistemin eksikliği ve yanlışlığını en çok yurtdışına gittiğimde görüyorum. Yanı başımızdaki ülkelerin yetişmiş köpek eğitmenleri dünyanın bir çok ülkesinde rahatça iş imkanı bulabiliyorlar.

Bulgaristanlı veteriner hekim-köpek eğitmeni meslektaşlarımzıın afganistan ve ırak gibi ülkelede askeri ve polisiye amaçlı görevlerde çalıştığını, kuzey afrika ve arap yarımadası ülkelerinde ise avrupalı bir çok ev köpeği eğitmeninin faaliyet gösterdiğini görmek mümkün iken , belirttiğim coğrafyada bir kaç avrupada yetişmiş türk eğitmenin haricinde neredeyse hiç türk eğitmen olmaması da ülkemizde sistemin ne kadar yanlış olduğunun da göstergesi.

NE YAPMALIYIZ?

Ülkemizde Köpek Eğitmenliği Sorununun ben iki farklı aşamada çözülmesini öneriyorum.

1-) Mevcut Köpek Eğitmenlerinin Belgelendirilmesi

2-) Köpek Eğitmeni Eğitimi programlarının bir an önce başlaması

1-) Mevcut Köpek Eğitmenlerinin Belgelendirilmesi

Ülkenin dört bir tarafında halen faaliyet gösteren onlarca  köpek eğitmenlerimiz mevcut, bu eğitmenlerin bir kısmı sadece evlere eğitime giderek kişisel danışmanlık şeklinde faaliyetlerine devam ederlerken, bir kısmı da köpek eğitim çiftliklerinde faaliyet göstermektedirler.

T.C. Gıda ,Tarım ve hayvancılık Bakanlığı öncelikle köpek eğitim branşlarını belirlemeli ve yeterlilik kriterlerini oluşturlamalıdır.

köpek Eğitim branşlarının belirlenmesi ve kriterlerinin oluşturulmasının  ardından eğitici eğitimi programının içeriğinin , diğer bir tabirle insana eğitim verecek öğretmenlerin yetişme sisteminin belirlenmesi gerekecektir.

Geçtiğimiz yıllarda tarım bakanlığının benzer bir faaliyeti olmuş, bu faaliyet yeteri kadar sektöre duyrulmadığı gibi iki günlük bir uygulama ile son bulmuştur. Eğitmen eğitimi kurslarına katılmış biri olarak , iki güğnde insan eğitecek bir kişi yetiştirilmesinin mümkün olmadığını gayet rahat söyleyebilirim.

Bakanlık İşi Yapmak yerine standartları oluşturup denetlemek görevini üstlenmeli, yapma işini serbest piyasa ekonomisine  ve bilinçli köpek sahiplerinin talep ve köpek eğitmenlerinin arz dengesine bırakmalıdır. Zira bakanlık merkez ve taşra teşkilatında köpek eğitimi , köpek davranşını konuusnda yetkin ve bilgili bir personel olduğunu düşünmemekteyim.

Köpek eğitmenliği sistemi kurulurken bir plan çerçevesinde şu tip mesleki eğitimler ve kriterler düşünülmesi gerektiğini düşünüyorum. tabiiki belirttiklerim şahsi fikirlerim, tartışmaya ve farklı bakış açılarına ihtiyaç var, ancak bir plan yapıp belirli biromurga üzerinde tartışmazsak işe hiç başlayamayız.

MESLEKİ EĞİTİM BRANŞLARI

A-) Eğitici Eğitimeni -Instructor

Formasyon eğitimi almış, insana eğitim verme tecrübesine sahip olabilme , eğitim ihtiyacı belirleme, program oluşturabilme, ölçme değerlendirme sistemi kurabilme gibi major becerilerin eğitici eğitmenlerince karşılanması gereklidir. Tercihen eğitici eğitmenlerinin üniversite mezunu olmaları uygundur. Ancak mesleğe yıllarını ve emeklerini vermiş , bilgi birikimine ve tecrübeye sahip sektör üyelerinin de bu eğitimleri verebilme yollarının açık olması gereklidir.

B-) Uzman Köpek Eğitmeni-Expert Dog Trainer

Üç   yada daha fazla  branşta gerekli eğitimlere katılmış ve bu branşlarda belirli sayıda köpek eğitmiş kişiler

C-) Köpek Eğitmeni -Dog Trainer

Bir branşta eğitim faaliyeti yürüten eğitmen

D-) Asistan Köpek Eğitmeni-Assistant Dog Trainer

Kursu yeni bitirmiş , branşında belirli sayıda köpek eğitene kadar olan süreçte faaliyet gösteren eğitmen

E-) Köpek İdarecisi- Dog Handler/ Trainee Dog Handler

Eğitimli köpeği kullanabilme becerisine sahip kişi, ancak handlerlar içind e stajyerlik sistemi kurulmalıdır

F-) Köpek Barınak Sorumlusu- Kennel Manager

Köpek çiftliği , barınağı, birimi yönetebilen kişi

G-)Köpek Gezdiricisi- Peddling Dog

köpeklerin enerjilerini atmaları , eğitim öncesi enerjilerini dengelemeleri veya ev köpeği sahiplerinin köpeklerini onların eğitimlerini bozmadan gezdirebilen kişi

G-) Köpek Barınak Görevlisi- Kennel Attendant

Köğpek çiftliği barınağı ve birimlerinde temizlik bakım gibi işleri yürüten kişi

KÖPEK EĞİTMENLİĞİ MESLEĞİNİN HIYERARŞİK YAPISININ OLUŞTURULMASI VE BU MESLEĞE ADIM ATMAK İSTEYENLERİN KARİYER PLANLAMASI YAPABİLMELERİ İÇİN BUNA BENZER BİR ÇALIŞMANIN ÖNCELİKLE YAPILMASI GEREKLİDİR.

Yukarıda belirttiğimiz yapı çerçevesinde öncelikle sektörde faaliyet göteren hemen tüm eğitmenlerin belgelendirilmesi ve kayıt altına alınması, bence elzem bir uygulamadır.

2-) Köpek Eğitmeni Eğitimi programlarının bir an önce başlaması

Milli eğitim bakanlığının meseki eğitim programlarına veya belediyelerin meslek edindirme kurslarına baktığınızda , hatta bununla da yetinmeyip işkur faaliyetlerini incelediğinizde oldukça ilginç meslekler eğitimler veya kurslar göreceksiniz. Ancak Yıllardır Köpeklerden sorumlu Tarım bakanlığı,İnsan eğitiminden sorumlu Milli Eğitim bakanlığı, Köpeklerinm Güvenlik Amaçlı Kullanımından sorumlu İçİşleri bakanlığının koordine olamaması, sunduğumuz çözüm önerilerine ilgi göstermemeleri sonucu ne yazık ki KÖPEK EĞİTMENLİĞİ mesleği konusunda bir ilerleme gösteremedik.

Bu ilgisizlik ne yazık ki üniversiteler cephesinde küçük kımıldamalar olmasına rağmen devam etti.

Uzuuuuuuuun lafın kısası halen Köpek Eğitmenliği konusunda bir eğitim sistemimiz bulunmamaktadır.

ÖRGÜN VE YAYGIN EĞİTİM SİSTEMİNDE KÖPEK EĞİTMENLİĞİ MESLEKİ EĞİTİMLERİ ÖNERİSİ

Ben konuyu bu aşamada bir kaç kalemde ele  almak istemekteyim.

A-) Öncelikle üniversitelerin bünyesinde yüksek okul seviyesinde ( iki yıllık ) köpek eğitmenliği bölümlerinin açılması gerektiğine inanıyorum. Sivil savunma, jandarma, polis, tsk nın diğer birimlerinde k9 lar bu kadar kullanılırken, üniversitelerde bu yönde bir eğitim sisteminin olmaması çok acı.

Bu okul mezunu öğrencilerinin  yurtdiçi ve yurtdışı resmi kurumlarca aranan personel olduğunu , özel sektörde de ihtiyaç duyulan branşlarda eğitimler alabileceğini belirtmek isterim.

Bununla birlikte açılan bu bölümler yapılan çalıştay etkinlik, seminerlerle de sektöre katkıda bulunabilirler, bilimsel olarak köpek davranışı ve eğitimi konularında çalışmalar yapılmasına zemin hazırlayabilirler.

B- ) Mesleki Eğitim kurslarının milli eğitim bakanlığı onaylı kurslar şeklinde uygulanmasının faydalı olacağını düşünmekteyim.  masör kursu, cam boyama kursu gibi bir çok kursların açılabildiği kurslarda Köpek sahipleri, gezdiriciler ve temel eğitimler için de kurslar düzenlemesi gerklidir.

C-) Belediyelerin meslek edindirme kurslarında bahçevanlık ve benzeri bir çok eğitimler verilirken, köpek eğitmenlği gezdiriciliği gibi eğitimler verilmemesi de şaşırtıcı, olanlarda çok kısıtlı.  Köpek bakan ve gezdirenlerin beslenme, ilk yardım, bakım konusunda bilgi sahibi olmaları , ÖNLEYİCİ HEKİMLİK açısından da eğitilmeleri, yanlış gereksiz mama, ilaç ve ekipman giderini azaltacak. Ülke kaynaklarının doğru kullanılmasını sağlayacaktır.

Zira köpek ekipmanları maması aşıları ve ilintili bir çok konuda büyük ölçüde yurtdışı bağımlılığımız devam etmektedir. Bu bağımlılığın azaltılmasında köpek sahiplerinin veya bakıcılarının  eğitimi  son derece önemlidir.

D-) Köpek ırkları federasyonu ve ırk dernekleri de ülkemizde köpek eğitimi konularında kısıtlı ve neyazık ki kısır faaliyetler yürütmektedirler. köpekler konusundaki bu sivil toplum örgütleri bu meslek açısından özendirici olmakla beraber personel yetiştirilmesi konusunda pek üretken olduğu söylenemez, hatta bazı dönemlerde bizzat bu dernek yöneticilerinin sektöre zarar verdiğini dahi görebilmekteyiz.

Federasyon ve Irk derneklerinin yetiştiricilik, ve temel anlamda eğitimler konusunda oluşturdukları standartları sadece secereli köpek sahiplerine değil tüm tabana yaymamalrı gerekmekte, normal köpek sahipleri için de cazip ve çekim alanı oluşturan , kapsayıcı bir mecra olmaları gereklidir.

Görüldüğü gibi basitçe yapılması gerekenleri bir problem analizi yöntemi ile belirleme çalıştım. tabii ki iyi bir aksiyon planı , kurumlar arası koordinayson ile konu ile ilgili çok hızlı çözüm üretilebilir.

Tekrar tekrar vurgulamak istediğim konu, köpek eğitmenliği ve kapsadığı diğer konularla oluşmamış mesleki zemin yüzünden, ülkemiz milli kaynaklarını kaybetmektedir, malzeme ekipman ve benzeri bir çok konuda yurtdışı bağımlılık devam etmektedir. Yeni iş alanları oluşturulamaktadır, köpekler sokaklara salınmaktadır, neresinden bakarsanız kaybımız her geçen gün katlanarak büyüyor, Yetkililerimizi çözüm konusunda harekete davet ediyorum.

The post Köpek Eğitmeni Olmak first appeared on Göktan Eker.