Köpek Eğitmenliği Açısından Köpek Irk Standartları

Follow

Köpeklerin yaygın olarak insanlarla beraber yaşadığı, hemen hemen her ülkede bilindiği gibi bir KÖPEK IRKLARI FEDERASYONU bulunmaktadır.

Bu fedaratif çatı altında bir çok ırk derneği ülkemizde olduğu gibi faaliyet göstermektedir. Irk dernekleri ise yıl içerisinde üyelerine yönelik farklı etkinlikler düzenlemekte,  yetiştiricileri ve köpek sahiplerini bir araya getirmeye bilgilendirmeye ve bilinçlendirmeye  çalışmaktadırlar.

Düzenlenen etkinliklerin başında da ırk standartları yarışmaları gelmektedir. Bu yarışmalarda köpekler ilgili uluslararası fedararif çatı  ( FCI) tarafından belirlenmiş kriterlere göre ırk hakemleri tarafından değerlendirillirler ve bu değerlendirme sonucu sıralamalar gerçekleştirilir. Bu sıralama esnasında aynı zamanda köpeğin olumlu/olumsuz özellikleri de raporlaştırılır ve hakem notu olarak tescil edilir.

Köpek Irk Standardı

Köpeklerde ırk standardı yarışması denildiğinde bir çok köpek sahibinin aklına köpeklerin GÜZELLİK YARIŞMASINA sokulduğu gibi yanlış bir bilgi gelmektedir. Aslen köpeklerin hepsi güzeldir.

Ancak Köpekte ırk standardı deyince basitçe anlaşılması gereken; gerek uygun  fiziki görünüme  ve anatomik yapıya gerekse köpeğin insanla beraber yaşamaya uygun karaktere sahip olmasıdır.  

Tabii ırk standardına ulaşmak için de köpeklerin doğru bir biçimde üremeleri gerekmektedir. Üretilecek köpeklerin özellikleri de ırk standartlarına ilave olarak belirlenir.

Damızlık Köpek

Damızlık kelimesi bir çok hayvan için kullanılır. Asıl itibarı ile çiftleştirilerek yavru alınan köpekler için biz bu kelimeyi kullanmaktayız. Bununla birlikte ırk derneği çatısı altında yapılan damızlık seçimlerinde de köpeklerde aranılan özelliklerin damızlık köpekler tarafından nesillere geçirilebilmesi de önem kazanmaktadır.

Yani damızlık köpek ırk standartları açısından yeterli olmalıdır. Bununla birlikte bu özellikleri nesillere geçirebilmelidir.

Damızlık Yeterlilik sınavlarının son derece yetersiz olması, toplam köpek kalitesini etkilemekte, hele bu sınavlarda görsellik karakterin önüne geçince de manken gibi güzel ama hiç bir işe yaramayan PET Çoban Köpekleri ortalıkta gezmektedir.

Peki bu sistemde Köpek Eğitmeninin yeri nedir ?

Düzenlenen ırk standartları yarışmalarında köpek koşturmaktan öteye gitmeyen bir durumda mı olmalıdır? Yoksa bizzat ırkın standardının belirlenmesinde etkin mi olmalıdır?  Ya da belirlenen standartlardaki köpeklerin yarışmalara hazırlanmasında görev  almaları yeterli midir ?

Köpek eğitmenleri ile ilgili bir mesleki çatı ve eğitmen eğitimi konusunda bir alt yapı olmadığından köpek eğitmenleri ülkemizde genelde mevcut sistemin dışında kalmaktadırlar.Yani mevcut sistemin karar verme sisteminin dışında…. Örneğin Alman çoban köpekleri ırkını ele aldığımızda halen bu ırkın yetiştirilmesi ve eğitimi konularında köpek eğitmenlerinin etkisi bence yok denecek kadar azdır. Evet oldukça iddialı bir yaklaşım ben de farkındayım. Ancak ben bir yada bir kaç eğitmeni değil, köpek eğitmenlerinin genel veya ortak düşüncesinin yetiştirilme ve eğitim sistemlerine yansımasından bahsediyorum. Köpek eğitmenleri kriterleri belirlenmiş sınavlara köpekleri hazırlar. Ancak eğitmenlerin bu hazırlama sürecinde tek katkıları kendilerine özgü eğitim yöntemlerinden öteye gitmemektedir. Bu sınav sistemi ile ilgili pek de inisiyatifleri yoktur.

Aslında bu konuda köpek üreticisi , köpek yetiştiricisi ve köpek eğitmeni kavramları da birbirine girmiş durumdadır.

Zira köpeklerin yavruluklarından itibaren doğru bir şekilde yetiştirilmesi gereklidir. Bu zorluklar sebebi ile ülkemizde bir çok YETİŞTİRİCİ , EĞİTMEN VE KÖPEK SAHİBİ hazır köpekler satın alarak, köpekli spor çalışmalarını bu tip hazır köpeklerlerle devam ettirmektedirler. İstisnalar yok değil ama genele bakıldığında ne yazık ki durum böyle…. Hazır yani eğitimli olarak alınan bir çok köpeğin geçtiği sınavlar konusuna hiç girmeyeceğim…

Köpek eğitmenleri yetiştiricilerde daha iç içe çalışarak onları bu konuda yönlendirmelidirler. Özellikle damızlık karakter testlerinin oluşturulmasında eğitmenlerin de söz sahibi olmaları gereklidir. Örneğin bir Alman çoban köpeğinin damızlık yeterlilik kriterleri sadece çok iyi bir anatomik görünüme sahip olması ve karakter testinde iyi ısırması çerçevesi ele alınmamalı, köpeğin öğrenme hızı, aldığı eğitimdeki  tekrar sayısından  ne kadar süre hatırlayabildiğini de not etmelidir.

Köpek eğitmenleri ırkların standartlarının belirlenmesinde özellikle karakter analizlerinin yapılmasında ve eğitime uygun karakter yapısının belirlenmesinde daha etkili olmalıdırlar.Çok idealist bir yaklaşım… Ve ırkların stadartlarının da belirli bir merkez ve bu merkez tarafından hazırlanan referans sınav yönetmelikleri ile belirlendiği de göz önünde bulundurulduğunda bunun olması imkansız gibi değil mi?

Bununla birlikte ticari kaygılardan dolayı her geçen gün köpeklerin yetenekleri eğitime yatkınlıkları göz ardı edilmekte, bu durum eğitmenlerin işini daha da zorlaştırmaktadır. Bir ırka uygun standartlardaki bir köpek o ırk için oluşturulan sınavları çoğu zaman geçememektedir. Bu durum özellikle alman çoban köpeklerinde ne yazık ki böyledir.

Ülkemizde henüz yeni yeni gelişen KÖPEK IRKLARI FEDERASYONU’NUN köpek eğitmenleri ile ilgili düzenli çalışmalar yapması , seminerler düzenlemesi, eğitmenleri yönlendirmesi, gerek üye kazanımında gerekse köpek toplam kalitesinin artmasında son derece faydalı olacaktır. Ancak bu durum karşılıklıdır. Aynı federatif yönetimin eğitmenlerin de beklentilerini karşılaması gereklidir, Eğitmenlerin sisteme katkısı karşılıklı etkileşim içerisinde olabilir.

Zira köpeklerin yarışmalara hazırlanması aşamasından tutun da,  satın alınan köpeğin doğru bir eğitimden geçirilmesi ile ırklar kaybolmayacak köpekler ve sahipleri etkinliklere daha fazla dahil olacaklardır.Köpeğinin ırk standardı yüksek de olsa  köpeğinden memnun olmayan bir sahip,  köpeğinin eğitimini yeterli bulmayan bir sahip doğal olarak etkinliklere katılmayacak, hatta belkide yukarıdaki sebeplerden dolayı köpeğinden vazgeçebilecektir.

Irk standartları yarışması köpekler için belirli bür süre devam ederken eğitim sınavları köpeğin yaşlılığına kadar devam eden bir süreçtir. Ancak bu durum ülkemizde sürekli göz ardı edilmektedir.

Sadece bu sebepten bile Köpek Eğitmenlerinin sisteme doğru bir şekilde adil kriterlerle adapte edilmesi bence bir zorunluluktur. Aksi takdirde sistem kendi kendini eritir, diğer bir tabirle kendi topuğuna sıkar…

İş köpekleri

Damızlık köpeklerden ve eğitmenlerden bahsederken iş köpekleri camiasını es geçemeyeceğim. Bildiğimiz gibi ağırlıklı olarak bomba, mayın,narkotik ,arama kurtarma branşlarında eğitmenlik yapmaktayım. Bu sebeple damızlık köpek karakter testleri yapılırken köpeğin özelliklerinin iş köpeği eğitimi açısından da test edilmesi ve spor köpeği damızlık belgesinin yanı sıra iş köpeği damızlık belgesi verilebilmesi için de ayrı  bir sınav yapılması taraftarıyım.

İş köpeği eğitmenlerinin de ayrı bir damızlık yeterlilik testi standardı belirlemeleri emniyet, jandarma, sivil savunma vb  başta olmak üzere iş köpekleri için de bir zemin hazırlanacaktır.

Bu durum mevcut köpeğin yavrularının veya nesillerinin  iş köpeği olarak da değer bulmasını sağlayacaktır. Aynı zamanda iş köpekleri yetiştirilmesi konusunda yerel ve ulusal kaynaklara ağırlık verilmesine de neden olacaktır. Zira artık dünyada iyi bir iş köpeği bulabilmek giderek zorlaşmaktadır. Özellikle ülkemiz iş köpeği konusunda neredeyse yüzde doksan dokuz yurtdışına bağımlıdır.

Follow