Bir süredir yurtdışında meydana gelmiş ve içerisinde köpek eğitmenleri ve idarecilerinin olduğu bazı adli olayları inceleme fırsatım oldu.
Adli birimlere de yansıyan bir çok olaydan sonra uzun yıllar önce öğrendiğim- tecrübe ettiğim bir konu aklıma geldi: KURU GEÇİŞ
Başlangıçta özellikle uyuşturucu kaçakçılarının kullandığı bir yöntem olan kuru geçiş daha sonraları terör örgütleri ve organize suç örgütleri tarafından da kullanılır olmaya başladı.
K9’ların etkin rol almaya başlamaları sonrası da kuru geçiş uygulamalarının K9’ları yanıltmak için de yapılmaya başlandığını okuduğum yazılardan takip etmiş oldum. Zira köpekleri yanıltmak insanları yanıltmaktan daha zordu.
Nedir Kuru Geçiş?
Örneğin bir uyuşturucu kaçakçısı, kaçakçılığını yapacağı yolda sanki uyuşturucuyu taşıyormuş gibi hazırlık yapar. Bir nevi deneme uygular. Tüm güvenlik uygulamalarını bu sayede gözlemler, notlar alır, uygulamalardaki zaafları belirler, profesyonel suç örgütlerinin bu uygulamayı aynı anda bir kaç üyesine yaptırdığı bilinmektadir. Kuru geçiş uygulamalarında görülen diğer bir durum da geçiş yapan şuç örgütü üyesinin üçüncü bir üye tarafından da gözlemlenmesidir. Örgüt bu sayede kullandığı kişinin becerisini ve hatta yaptığı bazı testlerle bağlılığını test eder.
Filmlere bile konu olan diğer uygulama da bir birinden habersiz üç kuryenin, ikisinin çantasında uyuşturucu olmadan gönderilmeleridir. Çantalarında uyuşturucu olmadığını bilmemelerine rağmen onlar taşıdıkları uyuşturucuyu güvenle teslim ettiklerini düşünürler. Böylece gönderinin yakalanma riski azaltılmaktadır.
K9’lar Görevde
Bir süre önce Amerika Birleşik Devletleri’nde uyuşturucu arama köpeklerinin sık sık hatalı tepki vermeleri veya bariz uyuşturucu olmasına rağmen tepki vermemelerinin adli makamlara yansıdığını ve konu ile ilgili olarak yerel anlamda bir araştırma yapılmasına karar verildiğini duyduğumda aslında aklıma hemen kuru geçiş yöntemleri geldi. Bir kaç meslektaşımı aradığımda net bilgiler alamama rağmen, özellikle köpek eğitmeni personelin bu konuda yeterli tecrübe sahibi olmadığını düşündüğümden detektör köpek eğitmenleri ve idarecileri için bu yazıyı kaleme aldım.
Uyuşturucu ya da patlayıcı sevkiyatı yapanlar K9’ları kuru geçiş anlamında yanıltmak için bazı uygulamalar geliştirdiler. Özellikle K9’ların kuru geçiş güzergahında arama yaptıklarından emin olduktan sonra taşıma emtiasına uyuşturucu veya patlayıcının kokusunun emdirilmesi şeklinde köpeğin alarm vermesini sağlamaya çalıştılar.
Düşünün köpeğiniz 5-6 kez alarm verdikten sonra yapılan aramalarda bir şey bulunamaması durumunda hem köpeğe olan güven azalır, hem de köpek aslında işini doğru yapmasına rağmen ödülünü almamış ve bu sayede de hassasiyeti azalmış olur.
Avusturalya polisi bu konuda hataya mahal vermemek için detektör köpeklerin tepkilerini doğrulama konusunda da yardımcı olmak amacıyla arama noktalarında kimyasal analiz yapan cihazlar da bulundurmaya başlamıştır. Şüphelenilen emtialardan swap yöntemi ile alınan koku numuneleri cihazlarla da kontrol edilir. Bu sayede çifte güvenlik önlemi alınmakta ve güvenlik önlemi kuvvetlendirilmektedir. Ancak bu uygulama kuru geçiş konusunda uyuşturucu veya patlayıcı taşıyanların başka bir çözüm bulmasına neden olmuştur.
Son dönemde köpeklerin eğitimi için üretilen özel esanslar kuru geçiş uygulamalarında yine köpekleri yanıltmak için denenmiştir. Aslına bakarsanız suçla mücadele fiziki olmaktan ziyade, hızlı düşünme gelişmelere hızlı ve doğru tepki verme ve hızlı çözüm bulma eksenindedir. Suçla mücadele bu bağlamda artık bir zeka savaşıdır.
K9 eğitmeninin dikkati ve köpeği ile ile olan uyumu kuru geçiş uygulamalarında son derece önemlidir.Bu sebeple K9 timinin özgüveni yüksek, gereksiz iş yükünden uzak, planlı, değişken, öz disiplin sahibi, ancak bir o kadar da özgür bir ekip olarak çalışması gerekmektedir.
Kuru geçiş uygulamasında bulunan suç örgütü üyelerinin K9 ekibi tarafından farkedilmesi, akabinde de takip tarassut ve dinleme ile edinilecek bilgiler suç örgütünün de çökertilmesini sağlayabilir. Bu bağlamda K9 operasyonlarını yöneten birimlerin ve yöneticilerinin diğer birimler ile son derece koordine çalışması gerekmektedir.