Uzun süredir köpek eğiten biri olarak farkettim ki KÖPEK EĞİTİMİ dendiğinde hemen herkesin anladığı farklı.
Kimi köpek sahibi için köpeğinin patisini vermesi bile yeterken, kimi köpek sahibi için köpeğinin çağrıldığında gelmesi yeterli oluyor, özellikle ülkemizdeki köpek eğitimi konusundaki kavram kargaşası sebei ile Köpek Eğitimi içeriği sınırları kapsamı , bilimsel açıdan ele alınışı halen netleşmemiş bir hizmet olarak ortaya çıkıyor.
Bu durumun bir sebebi de ülkemizde köpek eğitimi ve köpek eğitmenliği konusunda halen örgün ada yaygın bir eğitim sistemi olmaması olarak gösterilebilir. Bu sebepten dolayı Ülkemizde Kinloji ve Köpek Etolojisi konusunda bir bilgi birikim olmamasında da ciddi bir sorun gibi gözüküyor. Zira köpek eğitimi ve davranışı konusunda bilimsel çalışma yok denecek kadar az.
Ben köpek sahipleri için köpek eğitimi rehberi olabilecek bir harita çıkarmaya çalışacağım, bu haritayı da köpek sahiplerinin de soruları istekleri ve ihtiyaçları doğrultusunda hep birlikte geliştrerek ülkemizdeki kavram kargaşası sorununu gidermeyi hedefliyorum
Köpek Eğitimi köpeklerin insanlar tarafından ihtiyaç duyulan konularda eğitimi içermektedir. Bu sebeple ana 3 konuda köpek eğitimini ele alabiliriz
1-) Ev ve Aile Köpekleri
2-) Spor Köpekleri
3-) İş Köpekleri
Aslında bakarsanız bazı durumlarda birbirinin içine geçmiş gibi görünen durumlar olsa da köpeklerden farklı beklentiler olduğundan eğitim ana başlıklarını bu şekilde ayırmayı uygun buldum.
1-) Ev ve Aile Köpekleri
Toplam kalite anlayışı ile konuya baktığımızda evlerinde köpek bakanların bilinç düzeyleri ve bu konuda eğitimli olmaları diğer iki branşı da yakından etkiliyor.
Bu yüzden bir ülkede evlerinde köpek bakan köpek sahiplerinin eğitimi , bilinçlendirilmesi pet olarak dahi köpek sahibi olsalar oldukça önemli.
Evde yaşayan birçok köpein eğitim ve davranış sorunlarına sahip olmaları ise konunun diğer kısmı. Köpekler son yüzyıl hariç asırlardır bir iş için evcilleştirilmektedir. Yani fiziki ve mental olarak insanın en yakın yardımcısı durumda olmuşlardır. Ancak insanoğlunun şehir yaşanısı ile birlikte onlardan bir görev beklenmeden bakılmaya başlanmıştır.
Bu yeni hayat tarzı bazı ırkların genetik olarak bu duruma ayak uydurmalarına rağmen bir çok köpek için zor bir durumdur. Köpek sahipleri günün büyük bir bölümünü köpeklerinden ayrı geçirmekte, köpeklerine gün içerisinde az vakit ayırabilmektedirler. Günlük enerjilerini yeteri kadar atamayan köpeklerin bir çoğunda uyum ve eğitim sorunları orataya çıkmakta , hatta davranış sorunları da karşımıza çıkmaktadır.
Köpeğin nasıl bir evde yaşadığı değil, sahipleri ile birlikte geçirdiği zamanın kalitesi önemlidir !
Bir çok köpek sahibi çok güzel bir klübe ,en iyi mama, en iyi bakım ve eğitim malzemeleri ve geniş bahçeli bir evin köpek ile birlikte yaşamak açısından oldukça uygun olduğunu düşünürler. Ancak bu bahsettiklerimizin köpeğin mutluluğuna katkısı neredeyse yok gibidir. Köpek için önemli olan sahibi/Lideri ile geçirdiği mutlu mesut süredir. Liderinin dediiklerini yapması, ondan bol ödül ve övgü alması son derece öemlidir. Enerjisini atması da onu mutlu edecektir. Köpeğin fiziki ve mental olarak enerjisini atması da onun mutluluğu için son derece önemldir.
Köpek sahipleri kısa zaman geçirdikleri köpeklerini koşularla yormalı, köpeklerinin günlük ihtiyacı olan mamalarını da bazı küçük görevleri yaptırdıktan sonra köpeklerine vermeleri oldukça etkili olacaktır.
ev içerisinde sandalye altından veya üzerinden geçme, küçük slalom egzersizleri, saklanana mamasını bulma, içi mama dolu oyun topu ile oynama ve benzeri onlarca fiziki mental veya herikisi birden uygulanan egzersizleri köpek sahiplerinin muhakkak yapmaları gerekmektedir.
Köpek sahiplerinin en büyük hatası köpeklerine doğru liderlik edememeleri, daha da büyük hataları sürülerinin liderliğini köpeklerinin almasıdır !
Evde yaşayan köpeklerin kendilerini lider gibi hisstemesi, hem onlar hemde sahipleri açısından ciddi sıkıntılar doğurmaktadır. Düşünün köpeğiniz sürüsüne liderlik edebilmek için büyük stres içerisine girebilir. Bu stres ondan davranış problemlerine yol açabilir. yada liderliğini kaybetme stresi yaşayabilir ,bu çok daha farklı sorunların oluşmasına sebep olabilir.
Bir çok köpek sahibi için itaat eğitimi ; hangi şartta olursa olsun çağrıldığında köpeklerinin gelmesi anlamına gelebilmektedir. bazı köpek sahipleri için ise itaat eğitimi köpeklerinin tasmasız serbestçe yanlarında gezmesi anlamına gelebilir. Hatta köpeği çok havlayan bir köpek sahibinin köpeğine sus dediğinde susması bile itaat içerisinde değerlendirilebilir.
Bu durumda ev aile köpekleri eğitiminin içeriğinin köpek eğitmenleri tarafından net şeklde belirlenmesi gerekmektedir. Ancak her nedense ülkemizde temel itaat ileri itaat şeklinde ticari bir ayrım yapılmış bu ayrımların da içeriği net ve kesin olarak belirtilmemiştir.
Ülkemizde Köpek eğitimi sektörü insanların köpeklerini eğitime verip bir süre sonra almaları şeklinde gelişmiştir. Bu sistemde köpek sahiplerinin muhakkak eğitim sonunda bir kaç gün köpekleri ile çalışması, bununla da yetinmeyip, çiftlikte eğitim alan köpeklerin sahipleri ile birlikte bir kaç ders te köpeğin yaşam alanında yapmaları gerekmektedir.
Son dönemde eğitmen arkadaşlarımızın köpek sahiplerinin evlerine giderek eğitim yapmakta olduklarını da görüyoruz. Çiftlikte verilen eğitimlere nazaran köpeğin sahipleri ile birebir çalışılan bir sistem olarak karşımıza çıkıyor. Köpeklerle birlikte danışmanlık hizmeti de verilmesi tabii ki önemli. Ancak bu sistemde de köpeğin hızlı öğrenmesi , dış etkenlerden arınması gereken eğtim konularında bu sistem de yetersiz kalabilmektedir.
Ev ve aile köpekleri eğiiminde çiflikte eğitim veya evde eğitim yapılmakta ancak her iki sisteminde avantaj ve dezavantajları bazen gözden kaçırılmaktadır.
Ülkemizde henüz konunun idari altyapısı olmasada , yeterli ve uygun tesis, konuya hakim eğitmen eyetersiz olsa da , ev ve aile köpekleri eğitimnde en doğru yöntem bu iki sistemin karmasının kullanılması ve eğitimlere köpek sahibinin bizzat katılması şeklinde olmalıdır.
En doğru Köpek Eğitim sistemi, Köpeklerin sahipleri tarafından eğitim merkezinde veya evlerinde eğitmen gözetiminde eğitilmeleri, gerektiğinde eğitmenin hızlı ve etkin sonuç almak için bizzat eğitime dahil olmasıdır.Bununla birlikte köpek sahibi ve eğitmen köpeğin yaşam alanında yine birlikte çalışmalıdır.
Ev ve Aile Köpeklerinde Davranış Sorunları
Köpeklerin eğitimi ile ilgili taleplere bakıldığında şunu söyleyebilirm ki köpek sahiplerinin şikayetlerinin çok büyük bir bölümü aslında eğitim ihtiyacı değil davranış sorunu çözümü çalışmalarını içermektedir.
Davranış sorunlarının bir kısmı köpklere yeni egzersiz progrmları ve sahip davranış değişiklilkleri ile giderilebilir gibi gözüksede köpek ile birlikte yaşayan herkesin belirli bir plan çerçevesinde hareket etmesi gerekmektedir. Ancak köpek açısından problem sahiplerinin yanlış tercihinden de kaynaklanıyor olabilir.
Köpekle birlikte yaşama kültürünün geliştiği ülkelerde, Köpek psikolojisi ve Köpek Etolojisi konularında veteriner fakültelerinde ve Köpek eğitmenliği okullarında dersler verilmektedir.
Bu durum psikolog-psikiyatrist dengesi şeklinde köpek davranış sorunlarının ele alınmasını sağlamaktadır. YAni davranış problemi olan köpeğmize ilaç tedavisi ve davranış terapisi dengeli bir şekilde uygulanmasını sağlayacaktır.
Her nekadar ülkemizde Köpek psikolojisi ve Etolojisi konularında çalışmalar devam etse de yeterli olmadığı aşikardır. Konunun hem veteriner hekimler hemde köpek eğitmenleri tarafından muhakkak ciddi şekilde ele alınması gerekmektedir.
Köpek sahiplerinden bir kısmı köpeklerine koruma eğitimialdırmak isterler , ancak koruma eğitiminin kapsamı da adı da pek belli değildir.
Bu sebeple Ev Köpeği sahiplerinin koruma köpeği eğitimi ile ilgili belirtmek isteğiğim aşağıdaki ayrımı yapmak istedim.
1-) Pasif Koruma Köpekleri
Köpeklerin yabancı ya sadece havlaması
2-) Blöf Koruma Köpekleri
Köpeklerin yabancıya karşı atak yapması , havlaması ancak ısırmaması
3-) Alan Koruma Köpekleri
Köpeklerin koruduğu alana yabancının yaklaşması durumunda havlaması, ve/veya bu alana yabancının girmesi durumunda yabancıyı ısırması
4-) Kişisel Koruma Köpekleri
Body guard ya da olarak da adlandırılan eğitimi alan bu tip köpekler tamamen sahiplerine gelecek fiziki saldırı sonucu veya yüksek saldırı riski olması durumunda devreye girerler.
Bununla birlikte bir köpekten güvenlik amaçlı bir görev beklenemsi durumunda köpeğin havlaması veya ısırmasının yanı sıra, başka eğitimlerde koruma eğitimi kapsamına girebilmektedir. Öğrneğin apartman kapısına yaklaşan yabancı biri olduğunda köpeğin bunu farketmesi ve evde yaşayanları uyarması istenebilir. Uyarıcı Bir Görev Köpeklere verilebilir.
Bununla birlikte bu eğitim bir miktar daha farklı boyuta taşınabilir, köpeğin meydana gelen olağan üstü bir durumda evde bulunan bir alarm veya haber verme butonuna basabilir. Asistan köpek eğitimi branşında yapılan bu tip eğitimler evde yaşayan bir çok köpek için uygulanabilir.
YAKINDA
Spor Köpekleri
İş Köpekleri